عید در لغت از ماده عود به معنی بازگشت است؛ لذا آن را روزی که گرفتاریها و مشکلات مردم بر طرف شده و به مرحله اولیه خویش بر گردد؛ عید مینامند.
فطرت میگویند: چون انسان در این ماه توسط عبادت و راز و نیاز به درگاه خداوند و اطاعت و بندگی در پرتوی انجام فریضه بزرگ روزهداری، به پاکی روح و جان-فطرت میرسد و از آلودگی رهایی مییابد، این روز را فطر میگویند.
به عبارت دیگر، روز عید، روزی دریافت پاداش الهی را در پرتوی روزهداری و اطاعت از خداوند است. در این روز انسانها پاداش اعمال خوب را در یافت میکنند. مولای متقیان علی(ع)در روز عید فطر خطبهای قرائت فرمود و این روز را به قیامت تشبیه کرده است: ای مردم! این روز شما، روزی است که نیکوکاران در آن پاداش میگیرند و زیانکاران و تبهکاران در آن مأیوس و نا امید میگردند.
دنیا محل مسابقه است و آخرت زمان اجر گرفتن، بهشت جایزه برندگان این مسابقه و جهنم جزای بازماندگان است .
(عیدفطر) شبیه ترین روز به روز قیامت است. چون در قیامت عدهای که زیانکارند، تأسف میخوردند و غضبناک میگردند و عدهای که نیکوکارند رستگار ومتنعم به نعمتهای الهی میشوند -
وقتی از منازلتان برای خواندننماز عید خارج میشوید، به یاد آورید زمانی را که از منزل بدن خود خارجشده و به سوی خدای خود خواهید رفت.
وقتی در جایگاه نماز خود میایستید به یاد آورید زمانی را که در محضرعدل الهی میایستید و از شما حسابرسی می کنند. وقتی از نماز به منازلتان برمیگردید به یاد آورید زمانی را که به منازل خود در بهشت خواهید رفت .
ایبندگان خدا! کمترین چیزی که به زنان و مردان روزهدار داده میشود این استکه فرشتهای در آخرین روز ماه رمضان به آنان ندا میدهد: "هان! بشارتتان باد، ای بندگان خدا که گناهان گذشته تان آمرزیده شد، پس به فکر آینده خویش باشید که چگونه باقی ایام را بگذرانید .[1]خوش به حال کسانی که از نعمت عبادت این ماه بهرهی کافی بردند و به پاکی و صفای باطنی خود پرداختند.
در دعای امام سجاد(ع) در حال وداع از ماه مبارک رمضان و فرا رسیدن عیدفطر میفرماید: پروردگارا! بر محمد وآل محمد درود فرست و مصیبت ما را در این ماه جبران کن وروز فطر را بر ما عیدى مبارک و خجسته بگردان و آن را از بهترین روزهایىقرار ده که بر ما گذشته است و در این روز بیشتر ما را مورد عفو قرار ده وگناهانمان را بشوى و خداوندا بر ما ببخشایى اگر پنهان و آشکارا گناهکردهایم ... خداوندا! دراین روزعید فطرمان که براى مؤمنان روزعید وخوشحالى و براى مسلمانان روز اجتماع و گردهمائى قراردادى؛ ازهر گناهى کهمرتکب شدهایم و هر کار بدى که کردهایم وهر نیت ناشایستهاى که در ضمیرماننقش بسته است به سوى تو باز مىگردیم و توبه مىکنیم، توبهاى که در آنبازگشت به گناه هرگز نباشد و بازگشتى که در آن هرگز روى آوردن به معصیتنباشد. بارالها! این عید را بر تمام مؤمنان مبارک گردان و در این روز، مارا توفیق بازگشت به سویت و توبه ازگناهان عطا فرما.[2]
وای به حال کسانی که از عیدی گرفتن محروم بمانند. انسان بهترین عیدی را میتواند دریافت نماید؛ چون که شیاطین در این ماه در غل و زنجیر هستند و «درهای آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده میشود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.» و هیچ دعا و راز و نیاز بدون پاداش نمیماند. قال امام کاظم(ع)»دعوة الصائم تستجاب عند افطاره» دعای شخص روزهدار هنگام افطار مستجاب میشود و پاداش انسان روزهدار را خود خداوند میدهد. قال رسول الله (ص) قال الله تعالی:الصوم لی و انا اجزی به. رسول خدا فرمود خدای تعالی فرموده است: روزه برای من است و من پاداش آن را میدهم. خوشبحال کسانی که پاداش الهی را دریافت کردند و پاداش مردم آواره ما و کشورهای مظلوم تحتستم، رهایی آنان از ظلم ظالمینجفاکار و رسیدن به قلهی امنیت و آزادی و آزادگی باشد انشاالله.